T.C.
DANIŞTAY
YEDİNCİ DAİRE
Esas No:2009/7771
Danıştay Vergi Dava Daireleri İtiraz No 2010-12 Sayılı Kararı ile YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMLIŞTIR.
Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen;Vemey Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
Vekili :Av. Kenan AYKAN
Abide Hürriyet Cad. Tersus Apt. No:284 K-3 D-8 Şişli İST.
Karşı Taraf :Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı ANKARA
İstemin Özeti :07.10.2009 gün ve 27369 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük Yönetmeliğinin 587’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile, anılan maddenin 3’üncü fıkrasının iptali istemiyle açılan dava sonuçlanıncaya kadar yürütmenin durdurulması istenilmektedir.
Teknik Hakimi Bülent SEYİTDANLIOĞLU’nun Düşüncesi: Yürütmenin durdurulması isteminin, karşı tarafın cevabının alınmasından sonra karara bağlanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Nazlı YANIKDEMİR’in Düşüncesi; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27’nci maddesi uyarınca yürütmenin durdurulması isteminin karara bağlanabilmesi için, davalı İdarenin savunmasının alınması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince, Başbakanlık hasım mevkiinden çıkarılarak dosya Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığının husumetine hasren incelenerek işin gereği görüşüldü;
Dava; Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığınca yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 587 nci maddesinin 1’nci fıkrasının (b) ve (ç) bendleri ile, anılan maddenin 3’üncü fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
07.10.2009 gün ve 27369 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren gümrük Yönetmeliğinin, “İtirazların karara bağlanmasından önce eşyanın çekilebilmesi” başlıklı 587’nci maddesinin 1’nci fıkrasında yükümlülerin mercilerince verilecek kararlardan önce, ihtilaf konusu eşyayı çekmek istemeleri durumunda, fıkranın bendlerinde yer alan şartlarla isteklerinin kabul olunacağı ve eşyanın çekilmesine izin verileceği; anılan fıkranın iptali istenilen (b) bendinde, yükümlünün beyanına göre yapılan vergi tahakkukları ile gümrük idaresince tahakkuk ettirilen bütün vergiler arasındaki farkın ve para cezalarının teminata bağlanması, (ç) bendinde, İdarece gerekli görülecek her türlü bilgi veya belgenin sunulması; yine anılan maddenin iptali istenilen 3’üncü fıkrasında ise, birinci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında düşük kıymet beyanı şüphesiyle kıymet araştırması yapılan hallerde, araştırmanın bu maddenin uygulanmasının talep edildiği tarihten itibaren bir yılda sonuçlanmaması halinde, gümrük idaresinde mevcut verilere göre işlemin sonuçlandırılması, bu süreden sonra alınan cevaplar çerçevesinde vergi farkı ortaya çıkran durumlarda gerekli işlemlerin yerine getirilmesi yolunda düzenleme yapılmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanununun 245’inci maddesinin 3’üncü fıkrasının, idari kararlara karşı idari yargı merciine başvurulmasının bu kararların idare tarafından uygulanmasına engel oluşturmayacağı yolundaki hükmü; Ordu Vergi Mahkemesince Anayasa Mahkemesine gönderilmesi üzerine, Anayasa Mahkemesinin 18.10.2006 gün ve E2003/7: K:2006/71 sayılı kararıyla, Anayasa’nın 10’uncu maddesinde öngörülen eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 4001 sayılı Kanunla değiştirilen 27’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında ise, vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılmasının, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemini durduracağı hükme bağlanmasına ve bu düzenlemeye göre, Gümrük İdarelerince yapılan vergi tahakkukuna ilişkin işlemlerin davaya konu edilmeleri durumunda, bu vergilerin tahsil işlemlerinin teminat dahi aranmaksızın durmasına karşın, bu maddeyi etkisiz kılacak şekilde, tahakkuk ettirilen vergi farkına ilişkin olarak teminat alınması yolunu açan, Gümrük Yönetmeliğinin 587’inci maddesinin 11’nci fıkrasının İptali İstenilen (b) bendi ile getirilen, yükümlünün beyanına göre yapılan vergi tahakkuku ile gümrük idaresince tahakkuk ettirilen bütün vergiler arasındaki farkın ve para cezalarının teminata bağlanmasına dair düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Her ne kadar, 4458 sayılı Kanunun 202’nci maddesinin, 18.06.2009 tarih ve 5911 sayılı Kanunla değişik 1’inci fıkrasında, gümrük mevzuatı uyarınca, gümrük idarelerinin gümrük vergilerinin ve diğer amme alacaklarının ödenmesini sağlamak üzere teminat verilmesini gerekli görmeleri halinde bu teminatın söz konusu vergiler tutarının %20 fazlasıyla yükümlü veya yükümlü olması muhtemel kişi tarafından verileceği hükmü öngörülmüş ise de; anılan hükmün uygulanma yeri, yukarıda sözü edilen 3’üncü fıkra kapsamı dışında kalan hallerle sınırlıdır.
Öte yandan; 4458 sayılı Kanunun 65’inci maddesinin (a) bendinde yer alan, Gümrük İdarelerinin, beyanın doğruluğunu araştırmak Üzere beyanname ile ilgili ve beyannameye ekli belgeleri kontrol edebileceği ve beyannamenin içerdiği bilgilerin doğruluğunu araştırmak amacı ile beyan sahibinden diğer belgeleri vermesini isteyebileceği yolundaki düzenlemede, Gümrük İdaresine verilen yetkinin, eşyanın beyan edilen kıymetininin doğruluğunu araştırmaya yarayacak bilgi ve belgelerin istenilmesi ile sınırlı olması nedeniyle, sınırları ve kapsamı belli olmayan keyfi uygulamalara yol açabilecek şekilde, anılan 587’nci maddenin 1’inci fıkrasının (ç) bendi ile getirilen, itirazların karara bağlanmasından önce eşyanın çekilmesi için, “İdarece gerekli görülen her türlü bilgi ve belgenin sunulması” şartına ilişkin düzenlemede de hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava dilekçesinde açıklanan duruma ve uyuşmazlığın hukuki niteliğine göre, Gümrük Yönetmeliğinin 587’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) ve (ç) bendi açısından yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için 2577 sayılı Kanunun 27’nci maddesinde aranan koşulların gerçekleştiği sonucuna varıldığından; istemin kabulüne ve yürütmenin, teminat aranmaksızın, dava sonuna kadar durdurulmasına, oyçokluğu ile, anılan maddenin 3’ncü fıkrası açısından ise davanın durumu ve uyuşmazlığın hukuki niteliğine göre, ileri sürülen iddialar yürütmenin durdurulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, yürütmenin durdurulmasına ilişkin isteğin reddine, oybirliğiyle, 30.12.2009 gününde karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Turgut Özden Ali E.Fehrünnisa Eren
CANDAN ŞAR ATAGÜN TUNCA SONBAY
(X) (X)
X- KARŞI OY
Davanın durumu ve uyuşmazlığın hukuki niteliğine göre, ileri sürülen iddialar, Gümrük Yönetmeliğinin 587’nci maddesinin 1’nci fıkrasının (b) ve (ç) bendi açısından da yürütmenin durdurulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, yürütmenin durdurulmasına ilişkin isteğin reddi gerektiği oyu ile kararın, anılan hüküm fıkrasına katılmıyoruz.
Üye Üye
Özden Ali
ŞAR ATAGÜN