Gümrük Genel Tebliği (Gümrük Tarife Cetveli İzahnamesi) Seri No 3’ün EKİDİR
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından: 15.02.2017 tarih ve 29980 Mükerrer R.G.
FASIL 35
ALBÜMİNOİD MADDELER; DEĞİŞİKLİĞE UĞRAMIŞ NİŞASTA ESASLI
ÜRÜNLER; TUTKALLAR; ENZİMLER
Fasıl Notları.
Düşürülmüş şeker oranı %10'dan fazla olanlar 17.02 pozisyonunda yer alır.
35.01 - KAZEİNLER, KAZEİNATLAR VE DİĞER KAZEİN TÜREVLERİ; KAZEİN TUTKALLARI.
3501.10 - Kazein
3501.90 - Diğerleri
Kazein, sarımsı beyaz granüle bir toz olup, alkalilerde çözünen, fakat suda çözülmeyen bir maddedir. Daha çok tutkalların, boyalar veya distemperlerin hazırlanmasında, kağıtların kaplanmasında ve kazein plastiklerinin (sertleştirilmiş kazein) ve suni liflerin, diyet veya eczacılık ürünlerinin imalatında kullanılmaktadır.
Bunlar, kalsiyum kazeinatlardan (yukarıda kazeinatlarla ilgili nota bakınız), veya kazein ve tebeşir karışımlarına az miktarlarda örneğin, boraks veya amonyum klorür ilave edilmesinden oluşmaktadır. Çoğunlukla toz şeklinde olurlar.
35.02 - ALBÜMİNLER, (KURU MADDE ÜZERİNDEN HESAPLANDIĞINDA AĞIRLIK İTİBARİYLE % 80’DEN FAZLA PEYNİRALTI SUYU PROTEİNİ İÇEREN İKİ VEYA DAHA FAZLA PEYNİRALTI SUYU PROTEİNİ KONSANTRELERİ DAHİL) ALBÜMİNATLAR VE DİĞER ALBÜMİN TÜREVLERİ.
- Yumurta albümini (ovalbümin)
3502.11 -- Kurutulmuş
3502.19 -- Diğerleri
3502.20 - Süt albümini (iki veya daha fazla peynir altı suyu proteini
konsantreleri dahil
3502.90 - Diğerleri
(1) Albüminler, hayvansal veya bitkisel proteinlerdir. Hayvansal olanları daha önemlidir ve yumurta akı (ovalbümin), kan albümini (serum albümin), süt albümüni (laktalbümin) ve balık albümüni kapsarlar. Kazeinden farklı olarak, alkalilerin yanı sıra suda da çözünürler ve solüsyonları ısı karşısında pıhtılaşır.
Bu pozisyona kuru madde üzerinden hesaplandığında ağırlık itibariyle % 80 veya daha fazla peynir altı suyu proteini muhtevasına sahiptir ve iki veya daha fazla peynir altı suyu proteininden oluşan peynir altı suyu protein konsantreleri de dahildir. Peynir altı suyu protein muhtevası nitrojen miktarının 6.38'lik çevirme faktörüyle çarparak hesaplanır. Kuru madde üzerinden hesaplandığında ağırlık itibariyle % 80 veya daha az miktarda peynir altı suyu proteini içeren konsantreler 04.04 pozisyonunda sınıflandırılır.
Albüminler, genellikle yapışkan sıvı biçiminde, saydam sarı pullar veya şekilsiz beyaz, kırmızımsı veya sarımsı toz halinde olurlar.
Albüminler, tutkalların, gıda maddelerinin, eczacılık ürünlerinin hazırlanmasında, derinin finisaj işleminde, dokumaya elverişli maddelerin ve kağıtların işlenmesinde (özellikle fotoğrafçılık kağıtlarında), şarap veya diğer içecekler vb.nin berraklaştırılmasında kullanılmaktadır.
(2) Albüminatlar (albümin tuzları) ve diğer albümin türevleri, özellikle demir albüminatlar, bromlu albüminler, iyotlu albüminler ve albümin tannatlardır.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyon haricindedir:
35.03 - JELATİN (DİKDÖRTGEN (KARE DAHİL) ŞEKLİNDE YAPRAKLAR HALİNDEKİ JELATİN DAHİL, YÜZEYİ İŞLENMİŞ VEYA BOYANMIŞ OLSUN OLMASIN) VE JELATİN TÜREVLERİ; KATI İHTİYOKOL; HAYVANSAL MENŞELİ DİĞER TUTKALLAR (35.01 POZİSYONUNDAKİ KAZEİN TUTKALLAR HARİÇ).
Bu pozisyondaki jelatin ve tutkallar suda çözünebilen protein maddeleri olup deri, kıkırdak, kemik, tendon veya benzeri hayvansal maddelerin genellikle asit katılarak veya katılmadan sıcak suda işleme tabi tutulması ile elde edilmektedir.
Jelatin çoğunlukla ince, saydam, hemen hemen renksiz ve kokusuz, hâlâ üzerinde kurutulduğu kafesin izlerini taşıyan tabakalar halinde olmakla birlikte, blok levha, yaprak, toz, vb. şekillerde satılabilen bir maddedir.
Yaprak halindeki jelatinler, dikdörtgen şeklinde (kare dahil)olmak şartıyla, yüzeyleri işlenmiş veya boyanmış olsun olmasın (örneğin; kabartılmış, metalize edilmiş, basılı hale getirilmiş Fasıl 49'da tarif edilen jelatin posta kartları ve diğer baskılı ürünler hariç) bu pozisyonda sınıflandırılırlar. Dikdörtgen veya kare dışındaki şekillerde kesilmiş iseler (örneğin disk şeklinde) 96.02 pozisyonunda sınıflandırılır. Kalıp halinde veya oyulmuş haldeki sertleştirilmemiş jelatin de keza 96.02 pozisyonunda sınıflandırılmaktadır.
Başlıca tutkallar aşağıda belirtilmiştir:
Bu tutkallar sarıdan kahverengine kadar renkte, kuvvetli kokusu olan ve genellikle ham jelatinden daha koyu, daha sert, daha gevrek tabakalar halindedir. Bunlar tane, pul, vb. şekillerinde de olabilirler.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir:
35.04 - PEPTONLAR VE BUNLARIN TÜREVLERİ; TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN DİĞER PROTEİNLİ MADDELER VE TÜREVLERİ; DERİ TOZU (KROMLA İŞLEM GÖRMÜŞ OLSUN OLMASIN).
Bu pozisyon aşağıdakileri kapsar:
Eczacılıkta, gıda müstahzarlaında, bakteri kültürlerinde, vb. kullanılır.
Ancak, 28.52 pozisyonundaki tanımı karşılayan civa nükleoproteidler bu pozisyon haricindedir.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir:
35.05 - DEKSTRİNLER VE TADİL EDİLMİŞ DİĞER NİŞASTALAR (ÖNCEDEN JELATİNLENMİŞ VEYA ESTERİFİYE EDİLMİŞ NİŞASTALAR GİBİ);ESASI NİŞASTA, DEKSTRİNLER VEYA TADİL EDİLMİŞ DİĞER NİŞASTALAR OLAN TUTKALLAR.
3505.10 - Dekstrinler ve tadil edilmiş nişastalar
3505.20 - Tutkallar
Bu pozisyon aşağıdakileri kapsar:
- Nişastanın asitler veya enzimlerle hidrolize edilerek indirgenmesiyle ortaya çıkan ürüne maltodekstrin adı verilir. Ancak bu tür ürünlerin eğer kuru maddedeki dektroz olarak ifade edilen azalan şeker muhtevası %10 u geçmiyorsa, burada dekstrin olarak sınıflandırılır;
- Veya, az miktardaki kimyasal reaktifler kullanarak veya kullanılmaksızın nişastanın kavrulması. Eğer reaktifler kullanılmazsa elde edilen ürün kavrulmuş nişasta olarak bilinmektedir.
Dekstrinler, imalat yöntemine ve kullanılan nişastanın çeşidine bağlı olarak beyaz, sarımsı veya kahverengi toz halindedir. Suda eriyebilir (gerekirse uygun şekilde ısıtılmış su), fakat alkolde erimezler.
Genel olarak bu Fasılda yer alan tadil edilmiş nişastalar, 11. Fasılda yer alan tadil edilmemiş nişastalardan, özelliklerindeki temel değişimler ile (Örneğin, solüsyon ve jel berraklığı, jelleşme veya kristalleşmeye eğilimleri, su tutma kapasitesi, donma-erime kararlılığı, jelatinleşme ısısı veya tepe vizkositesi) farklılıklar gösterir.
Yukarıda söz konusu edilen ürünler, genellikle beyaz, sarı veya kahverengimsi şekilsiz toz veya sakız benzeri kütleler halinde olup, bu ürünlerin bazılarına "İngiliz zamkı" ve "Nişasta zamk" isimleri verilmektedir. Bunlar daha çok boya sanayiinde, mensucat sanayiinde kağıt sanayiinde ve metalurjide tutkal olarak kullanılır.
Aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir:
35.06 - TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN MÜSTAHZAR TUTKALLAR VE DİĞER MÜSTAHZAR YAPIŞTIRICILAR; TUTKAL VE YAPIŞTIRICI OLARAK PERAKENDE SATILMAK ÜZERE NET AĞIRLIĞI 1 KG.'I GEÇMEYEN AMBALAJLARA KONULMUŞ, TUTKAL VEYA YAPIŞTIRICI OLARAK KULLANILMAYA UYGUN ÜRÜNLER.
3506.10 - Tutkal ve yapıştırıcı olarak, perakende satılmak üzere net
ağırlığı 1 Kg.'ı geçmeyen ambalajlara konulmuş tutkal veya
yapıştırıcı olarak kullanılmaya uygun ürünler
- Diğerleri:
3506.91 -- Esası kauçuk veya 39.01 ila 39.13 pozisyonlarının
polimerleri olan yapıştırıcılar
3506.99 -- Diğerleri
Bu pozisyon, aşağıdakileri kapsar:
Bu grup tutkal veya yapıştırıcı olarak muhtevası 1 Kg.'ı geçmeyen ambalajlara perakende satılmak üzere konulmuş olmaları şartıyla aşağıda (B) deki müstahzar tutkalları ve yapıştırıcıları ve tutkal veya yapıştırıcı olarak kullanılmaya uygun diğer ürünleri kapsamaktadır.
Perakende satış için tutkallar ve yapıştırıcılar genellikle cam şişelere veya kavanozlara, metal kutulara, katlanabilir metal tüplere, kartonlara, kağıt torbalara vb. konur; bazen "ambalajlama" sadece, örneğin; bir dilim kemik tutkalı etrafına sarılmış bir kağıt banttan ibarettir. Uygun tipte küçük bir fırça bazen tutkal veya yapıştırıcı ile beraber paketlenir (doğrudan kullanılmak üzere kavanoza veya tenekeye konulmuş olanlar gibi). Bu gibi fırçalar beraber ambalajlanmışlarsa tutkal veya yapıştırıcılarla beraber sınıflandırılır.
Tutkal veya yapıştırıcılar gibi kullanılmaya ilaveten başka şekillerde kullanılan ürünler (örneğin; dekstrinler, granüle haldeki metil selüloz), ambalajları üzerinde sadece tutkal veya yapıştırıcı madde olarak satışı için amaçlandığını gösteren bir işaret bulunması halinde bu pozisyonda sınıflandırılır.
Yukarıda (A) paragrafında belirtilenlerin dışında, Tarifenin diğer pozisyonlarında daha belirli şekilde yer alan ürünler bu pozisyon dışındadır, örneğin:
Şurası kayda değer ki, bu pozisyonda yer alan belli ürünler, satıldıkları şekilde tutkal veya yapıştırıcı olarak kullanılabilirken, diğerlerinin kullanılmadan önce suda çözünmesi veya dispersiyon haline getirilmesi gerekir.
Mensucat için müstahzar haşıl ve apreler ve müstahzar parlatıcılar (38.09 pozisyonu) veya dökümhane maçalarına mahsus bağlayıcılar (38.24 pozisyonu; bazı ülkelerde bu maddeler "tutkal" olarak adlandırılırlar ancak bunların yapıştırıcı özellikleri yoktur.
Aynı zamanda 32.14 pozisyonundaki macunlar, dolgu maddeleri, vb. karakterindeki ürünler de bu pozisyon haricindedir.
35.07 - ENZİMLER; TARİFENİN BAŞKA YERİNDE BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN MÜSTAHZAR ENZİMLER.
3507.10 - Peynir mayası ve bunun konsantreleri
3507.90 - Diğerleri
Enzimler, canlı hücreler tarafından üretilen organik maddelerdir; bunlar, kendi kimyasal yapılarında herhangi bir değişme olmaksızın, canlı hücrelerin içinde veya dışında kimyasal reaksiyonlara yol açan ve düzenleyen özelliğe sahiptirler.
Enzimler aşağıdaki şekillerde bulunabilir:
*
Bu pozisyona aşağıdakiler dahildir:
Bunlar, genellikle kristalize haldedirler ve daha çok tıpta veya bilimsel araştırmalarda kullanılır. Uluslararası ticarette enzimatik konsantreler ve müstahzar enzimler kadar önemli değildirler.
Bu konsantreler, genellikle hayvansal organlardan, bitkilerden, mikrorganizmalardan veya kültür sularından (bu sular bakterilerden, küflerden, vb.den çıkartılır) sulu veya çözelti hülasası olarak elde edilir. Farklı oranlarda değişik enzimler içerebilen bu ürünler standardize edilebilirler veya stabil hale getirilebilirler.
Şurası kayda değer ki, fermentasyon sıvısından veya berraklaştırma veya çökeltme işlemi yapılmasından kaynaklanan bazı standartlaştırıcı veya stabile edici maddeler, bu konsantrelerde değişik miktarlarda mevcut olabilirler.
Bu konsantreler, örneğin çökertme veya dondurma-kurutma suretiyle toz şeklinde veya granüle yapıcı maddeler, hareketsiz maddeler veya taşıyıcılar kullanarak granüle halde de elde edilebilirler.
Müstahzar enzimler, yukarıda kısım (B)'de söz konusu olan konsantrelerin sulandırılmasıyla veya izole edilmiş enzimler veya enzimatik konsantrelerin karıştırılmasıyla elde edilmektedir.
Tarifenin daha belirli pozisyonunda yer almaması koşuluyla özel amaçlara uygun hale getirici maddeler katılmış müstahzarlar da bu pozisyonda yer alırlar.
Bu grup, diğerleri meyanında aşağıdakileri içerir:
Bu pozisyon, diğerleri meyanında aşağıdaki müstahzarları kapsamaz:
*
* *
Ticarette kullanılan enzimler arasında en önemlileri şunlardır:
Şirden mayası, buzağıların dördüncü midesinin taze veya kurutulmuş halinden veya bazı mikroorganizmaların kültüründen elde edilmektedir. Bir proteolitik enzim olup, süt kazeinini pıhtılaştırarak keser. Sıvı, toz veya tablet şeklinde bulunur. İmalat işleminden kalan veya standardizasyon için ilave edilen tuz (sodyum klorür, kalsiyum klorür, sodyum sülfat gibi) ve koruyucu maddeler (gliserol gibi) içerebilir.
Peynir mayası daha çok peynir sanayiinde kullanılır.
Pankreas tarafından salgılanan en önemli enzimler, tripsin ve kimotripsin (proteinleri parçalarlar), α-amilaz (nişastayı parçalar) ve lipaz (yağlı maddeleri parçalar) dır. Bunlar, esas itibariyle tıpta ve eczacılıkta sindirim bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır.
Pankreasın enzimatik konsantreleri, normal olarak taze ya da kurutulmuş pankreasdan elde edilir. Absorbasyon gücü yüksek tuzlar (kristalizasyon suyunun bir kısmını almak için ilave edilmiş) ve bazı koruyucu kolloidler (muhafazayı veya taşımayı kolaylaştırıcı) içerebilirler. Apreleme, haşıl çıkarma, yıkama, tüyleri gidermede veya tanen müstahzarların imalatında kullanılır.
Bu pozisyonda sınıflandırılan pankreasın enzimatik müstahzarlarına, mensucatın haşıl ve aprelerini çıkarmada kullanılan türler de dahildir.
Pepsin, domuzların veya sığırların mide mukozasından elde edilir. Stabil hale getirmek için, bazen magnezyum sülfatın doyurulmuş solüsyonda muhafaza edilir veya sakkaroz veya laktoz (toz pepsin) ile karıştırılır.
Pepsin daha çok tıbbi amaçlarla, hidroklorik asit veya betain hidroklorür ile beraber veya pepsin şarabı olarak kullanılır.
Bu grup sadece malt amilazları kapsar.
Malt hülasaları 19.01 pozisyonunda sınıflandırılır.
Papain terimi, hem papaya ağacının (Carica papaya) kurumuş lateksini, hem de bu maddeden elde edilen papain (bu terimin daha dar anlamlısıdır) ve kimopapain gibi iki fraksiyonu ifade eder.
Papain, örneğin; soğuğa dayanıklı bira yapımında, et yumuşatıcılarının hazırlanmasında (yukarıda (C) (i) paragrafına bakınız) ve tıpta kullanılmaktadır.
Sadece suda kısmen eriyebilir olan kurutulmuş lateks halindeki papain 13.02 pozisyonunda yer almaktadır.
Bromelain, ananas bitkilerinden elde edilir.
Fisin, bazı incir türü ağaçların sütünden (lateksinden) elde edilir.
Bazı mikroorganizmalar, uygun kültür ortamında büyütülürse, önemli miktarlarda amilaz ve proteaz salgılarlar.
Hücreler ve diğer safsızlıkların ayrılmasından sonra solüsyonlar, düşük sıcaklıkta vakum buharlaştırmasıyla konsantre hale getirilir veya enzimler, inorganik tuzlar (sodyum sulfat gibi) ya da su ile karışabilir organik çözücülerle (aseton gibi) çökertilebilir.
Mikrobiyel amilazların ve proteazların örnekleri aşağıdadır:
Bakteriyel α-amilazlar (Bacillus subtilis'in kullanılması yoluyla elde edilir) nişasta sıvılaştırıcı enzimler olup yapıştırıcıların üretiminde, nişasta esaslı kağıt kaplamalarda, ekmekçilikte, diğer gıda sanayiilerinde ve mensucatın haşıl ve aprelerini çıkarmada kullanılır.
Bunlar, esas itibariyle Rhizopus veya Aspergillus cinsinden küf kültürlerinden elde edilen hakiki α-amilazlardır.
Sıvılaştırıcı gücü bilinmekle beraber, bakteriyel amilazlarınkinden çok daha azdır.
Mantarsı amilazların gıda sanayiinde birçok kullanılış şekilleri vardır.
Şurası kayda değer ki, mantarsı amilazlar bazen proteazlar, glikoz oksidaz ve invertaz içerirler.
Bu enzimler, örneğin; Rhizopus veya Aspergillus cinsi küflerinde elde edilmekte olup, kuvvetli sakkarinleştirici maddelerdir, fakat sıvılaştırıcı özellikleri yoktur. Nişastalı maddelerden yüksek verimli dekstroz elde etmekte kullanılır.
Başlıca kullanım alanları, glikoz şurupları ve dekstroz üretimi olup, tahıl alkolü fermentasyon lapaları için sakkarinleştirici madde olarak kullanılır.
Bakteriyal proteazlar, (örneğin; Bacillus subtilis kullanılarak elde edilenler) proteolitik enzimler olup mensucatın haşıl ve apreleme unsurlarını hazırlamak için, bazı yıkama müstahzarlarında ve bira yapımındaki maddeler olarak kullanılır. Küflerden elde edilen proteazlar tıp ve eczacılıkta kullanılır.
Bu enzimler, maltlaşmış arpa, buğday, soya fasulyesi gibi bitkisel maddelerden elde edilir. Bu enzimler dekstrin ve nişastalardan maltoz üretirler.
Bu enzimler, değişik küf tiplerinin esas itibariyle de Rhizopus veya Aspergillus cinsi küflerin kültüve edilmesiyle elde edilir. Bunlar meyve ve sebze sularının yapımında (presleme işini kolaylaştırmak ve su oluşumunu artırmak için) ve işlenmesinde kullanılırlar.
İnvertaz, genellikle düşük fermentasyonlu bira mayasından türetilir.
Bu enzim, sakkarozu, glukoz ve früktoza ayırır. Şurup, çikolata ve badem ezmesi imalinde kullanılmaktadır.
Bu enzim daha ziyade Streptomyces ve Bacillus cinsi mikroorganizmaların kültürüyle elde edilmektedir. Yüksek derecede tatlı şurupların üretiminde, glukozun, fruktoza kısmi dönüşümü için kullanılır.
Yukarıda belirtilen istisnalara ek olarak, aşağıda yazılı olanlar bu pozisyona dahil değildir: