T.C.

BAŞBAKANLIK

Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü

Sayı :B.02.1.GÜM.0.08….

Konu :

16.11.2009 / 21011

Müsteşar a.

DAĞITIM:

Tüm Gümrük ve Muhafaza Başmd.

T.C.

BAŞBAKANLIK

Gümrük Müsteşarlığı Hukuk Müşavirliği

Sayı :B.02.1.GÜM.0.61.647.03.01-133

Konu :İdari para cezaları 5911 sayılı Kanun uygulaması

16.11.2009 / 21011

GÜMRÜKLER KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE

İlgi :02.11.2009 tarih ve 20074 sayılı yazınız.

İlgide kayıtlı yazınızda geçici ithalat rejimi kapsamında turistik kolaylıklardan istifade ile gümrük vergilerinden muaf olarak yurda getirilen özel kullanıma mahsus kara taşıtlarına ilişkin 6 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğinin “Şartların ihlali” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca; geçici ithaline izin verilen özel kullanıma mahsus kara taşıtlarının mezkur hükümlerine aykırı olarak getiriliş amacı dışında kullanılması, bir başkasına kiralanması, ödünç verilmesi, kanuni yurtta kalma süreleri içerisinde yurtdışına çıkarılmaması veya herhangi bir gümrük idaresine teslim edilmemesi, başka bir şahsa devredilmesi, satılması, hak sahibi olmayan kişilerce kullanılması, taşıtla birlikte giren ve belgelerinde kayıtlı olan parçalarının izinsiz olarak değiştirilmesi hallerinde 4458 sayılı Gümrük Kanununun 238 inci maddesi uyarınca işlem yapılmasının gerektiği, ancak 5911 sayılı Kanun ile değişik 4458 sayılı Gümrük Kanununun geçici maddelerinde, Kanunun yürürlük tarihinden önce tahakkuk ettirilen ancak tahsil edilmeyen cezalar ile Kanunun yürürlük tarihinden önce yurtta kalış süresi geçirilmiş ancak henüz ceza kararı tanzim edilmemiş işlemlere ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığından, özel kullanıma mahsus taşıtlara uygulanacak cezai müeyyide konusunda tereddüt oluştuğu belirtilerek 5911 sayılı Kanun ile değişik 4458 sayılı Gümrük Kanununun yürürlük tarihinden önce vuku bulan işlemlere ilişkin para cezalarında, yükümlünün lehine olan hükümlerin uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüşümüz istenilmektedir.

Kabahatler Kanunu’nun “Zaman Bakımından Uygulama” başlıklı 5 inci maddesinde; “26.09.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümleri kabahatler bakımından da uygulanır. Ancak, kabahatler karşılığında öngörülen idari yaptırımlara ilişkin kararların yerine getirilmesi bakımından derhal uygulama kuralı geçerlidir.” Hükmü yer almaktadır.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun zaman bakımından uygulamaya ilişkin 7 inci maddesinin 2 nci fıkrasında ise; “Suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur” hükmü bulunmaktadır.

Bu hükümler gereğince, 5911 sayılı Kanun ile değişik 4458 sayılı Gümrük Kanununun yürürlük tarihinden önce vuku bulan işlemlere ilişkin para cezalarında, kesinleşmemiş olmaları kaydıyla yükümlünün lehine olan hükümlerin uygulanmasının gerektiği düşünülmektedir.

5911 sayılı Kanun ile 238 inci maddede yapılan değişiklik ile kişilerin lehine bir düzenleme getirilmiş olduğundan, uygulamada;

1- İdarece düzenlenen idari para cezasına karşı idari itiraz yollarına başvurulmuş ancak henüz bir cevap verilmemiş ise, itirazın kabul edilerek idari para cezasında lehe olan hükmün uygulanmasının,

2- İdarece düzenlenen idari para cezasına karşı idari itiraz yoluna başvurulmamış veya itiraz reddedildikten sonra süresi içinde dava açılmamış ise, para cezası kesinleşeceğinden kesinleşmiş amme alacağı için tahsilat işlemlerine devam edilmesinin,

3- İdarece düzenlenen idari para cezasına karşı idari itiraz yolları kullanılmış ve süresi içinde dava açılmış ise mahkemeye Kanun değişikliği nedeniyle davanın konusuz kaldığının bildirilmesi, mahkemece “davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verilmesi halinde, 2002/1 sayılı Genelgemiz uyarınca Müşavirliğimizden temyizden itirazdan vazgeçilmesi için onay alınmasının,

4- İdarece düzenlenen idari para cezasına karşı idari itiraz yolları kullanılmış ve süresi içinde dava açılmış, ancak mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise, mahkeme kararının uygulanması gerekeceğinden tahsilat işlemlerine devam edilmesinin,

5- İdarece düzenlenen idari para cezası kesinleşmiş ve ödeme emri gönderilmiş, ancak ödeme emrine karşı dava açılmamışsa ödeme emri kesinleşmiş olduğundan tahsilat işlemlerine devam edilmesinin,

6- İdarece düzenlenen idari para cezası kesinleşmiş ancak ödeme emrine karşı dava açılmışsa, mahkemeye Kanun değişikliği nedeniyle davanın konusuz kaldığının bildirilmesi, mahkemece “davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verilmesi halinde, 2002/1 sayılı Genelgemiz uyarınca Müşavirliğimizden temyizden/itirazdan vazgeçilmesi için onay alınmasının,

7- Ödeme emrine karşı açılan davada mahkemece davanın reddine karar verilmiş ve ödeme emri iptal edilmemiş ise, mahkeme kararının uygulanması gerekeceğinden tahsilat işlemlerine devam edilmesinin,

Uygun olacağı düşünülmektedir.

Bilgilerine arz ederim.

A.Nevin KAN

İ.Hukuk Müşaviri